Phân tích dữ liệu (Phần 3) - Quản lý và khai thác dữ liệu trên nền tảng dữ liệu lớn

Ngày đăng : 30/06/2024

Xu hướng ứng dụng phân tích dự báo (predictive analytics)
Theo Gartner, năm 2021, 40% các doanh nghiệp trên thế giới có ứng dụng học máy vào trong các công tác kinh doanh, vận hành, quản lý của họ. Song song với việc tìm hiểu được những tri thức chuyên sâu từ nguồn dữ liệu về khách hàng, thị trường, máy móc, nhân công, tài chính…, còn có thể dự báo được xu hướng hành vi khách hàng, thị trường. Từ đó, bản thân doanh nghiệp có thể chủ động có giải pháp để tối ưu kết quả của những dự báo trên, đem lại lợi ích lớn hơn cả dự đoán ban đầu.
Với xu thế này, nhiều công ty đã bắt đầu triển khai các dự án chuyên sâu về phân tích dữ liệu. Ví dụ, phân tích dự báo hành vi của người tiêu dùng giúp phát triển các chiến lược marketing phù hợp; phân tích dự báo khả năng rời dịch vụ (churn rate) của khách hàng; dự đoán các sự cố, hư hỏng của các thiết bị trong sản xuất; dự đoán vòng đời của thiết bị trong vận hành…
Để đạt được điều này, cần có góc nhìn chuyên sâu về mặt dữ liệu, các phương pháp luận và giải pháp công nghệ trên nền tảng dữ liệu lớn - Big Data. Có thể thấy các ứng dụng tiên tiến dựa trên công nghệ Trí tuệ nhân tạo (Artificial Intelligence - AI), Học máy (Machine Learning - ML) và Học sâu (Deep Learning), vốn cần rất nhiều dữ liệu cấu trúc, bán cấu trúc, phi cấu trúc được lưu trữ một cách tập trung, có các mô hình phân tích chính xác để khai phá giá trị của dữ liệu.
Từ những xu hướng trên, Tổng công ty Điện lực Thành phố Hồ Chí Minh (EVNHCMC) đã xác định vai trò quan trọng của việc ứng dụng và quản lý dữ liệu trên nền tảng dữ liệu lớn, không chỉ tiếp tục phát triển văn hóa dữ liệu của mình - ưu tiên việc ra quyết định dựa trên dữ liệu - mà còn liên tục cải tiến, phát triển các mô hình kinh doanh mới nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ.
Kiến trúc nền tảng nền tảng Big Data
Kiến trúc nền tảng nền tảng Big Data được xây dựng dựa trên những nghiên cứu chuyên sâu về các nền tảng dữ liệu trên thế giới, mô hình tổng thể được xây dựng dựa trên Kiến trúc tham chiếu hệ thống dữ liệu hoàn chỉnh - Gartner, được thể hiện qua hình dưới đây:
 

Các giải pháp công nghệ được đưa vào phân tích lựa chọn dựa trên cơ sở đáp ứng đầy đủ các thành phần, chức năng trong kiến trúc tham chiếu, ngoài ra các yếu tố sau đây được cân nhắc khi thực hiện:
- Tính linh hoạt: nền tảng xây dựng theo mô hình Cloud, có khả năng mở rộng, nâng cấp, mở rộng linh hoạt và cung cấp một hệ sinh thái giàu công cụ, dụng cụ.
- Khả năng kiểm soát: nền tảng phải được triển khai on-premise tại hạ tầng của Tổng công ty dưới dạng Private Cloud hoặc sử dụng một/nhiều nhà cung cấp dịch vụ Cloud trong nước.
- Chi phí tối ưu: giảm trong việc mua sắm thiết bị, bản quyền phần mềm, dịch vụ hỗ trợ.
Quản lý và khai thác dữ liệu trên nền tảng dữ liệu lớn tại EVNHCMC

EVNHCMC là một trong những doanh nghiệp tiên phong trong việc phân tích dữ liệu, ứng dụng Big Data trong Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN). Bằng việc kết hợp dữ liệu từ nhiều nguồn khác nhau, EVNHCMC đã tạo ra một hệ thống quản lý dữ liệu toàn diện và chính xác. Dữ liệu này bao gồm thông tin từ hệ thống quản lý khách hàng, hệ thống quản lý tài sản, dữ liệu vận hành (hệ thống SCADA/DAS/DMS và hệ thống đo xa) và các nguồn dữ liệu bổ sung từ các nguồn công khai khác nhau (như dữ liệu thời tiết,…), giúp tự động hóa 100% lưới điện (gồm 02 Trung tâm điều khiển với phần mềm SCADA/DMS, 100% trạm 110kV không người trực, 100% lưới trung thế vận hành tự động hoàn toàn).
Trong công tác kinh doanh và dịch vụ khách hàng, EVNHCMC đã triển khải nhiều giải pháp trong đó bao gồm ứng dụng mô hình Speech-to-text, Text-to-speech và chatbot để đáp ứng nhu cầu tra cứu thông tin như sự cố mất điện,… từ đó, tiết kiệm chi phí vận hành và cũng là dữ liệu đầu vào cho hệ thống Big Data để phân tích, xây dựng Customer Profile, từ đó xây dựng mô hình dự báo hành vi khách hàng và đề xuất kịch bản/chiến lược chăm sóc khách hàng chủ động.
 

Một trong những ứng dụng chính của nền tảng Big Data tại EVNHCMC là phân tích dữ liệu để xây dựng các mô hình dự báo phụ tải với độ chính xác cao đã hỗ trợ việc hoạch định, đáp ứng nhu cầu điện một cách đầy đủ với chất lượng điện ổn định, giảm thiểu chi phí phát sinh do nhu cầu điện cấp bách.
 

Bằng việc xử lý và phân tích dữ liệu lớn, EVNHCMC đã đưa ra những định hướng đúng về việc sử dụng năng lượng và tối ưu hóa quy trình vận hành. Các biểu đồ dự báo và các báo cáo trực quan được tạo ra từ dữ liệu giúp EVNHCMC có cái nhìn tổng quan về hiệu suất và tiêu thụ năng lượng, từ đó đưa ra các giải pháp và chính sách phù hợp.

Trên hành trình tiến tới vận hành doanh nghiệp số hiệu quả, EVNHCMC đã chứng minh rằng việc ứng dụng và quản lý dữ liệu trên nền tảng Big Data không chỉ mang lại những lợi ích kinh tế mà còn góp phần vào sự phát triển bền vững của EVNHCMC nói riêng và ngành Điện tại Việt nam nói chung.
Với sự tiên phong và khả năng sáng tạo trong việc ứng dụng công nghệ thông tin và quản lý dữ liệu, EVNHCMC tiếp tục định hướng mục tiêu Nâng cao năng lực quản lý, điều hành, ra quyết định dựa trên cơ sở ứng dụng các bài toán phân tích dữ liệu khoa học, đa chiều, tiến tới ứng dụng sâu rộng trí tuệ nhân tạo, học máy nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của EVNHCMC.